ΔΑΣΗ


Ο δασικός μας πλούτος στις φλόγες
και οι σύγχρονοι Νέρωνες


Σοφία ΔΙΓΕΝΗ-ΚΟΛΙΟΤΑΣΗ
Δημοσιογράφος


Τις τελευταίες δεκαετίες, όπως και οι αρμόδιοι παράγοντες των πρώην και νυν ιθυνόντων παραδέχονται, έχει καταστραφεί ανεπανόρθωτα το 30% των δασικών εκτάσεων στην Αττική -το ποσοστό αυτό είναι πριν από τις μεγάλες πυρκαγιές του Αυγούστου που κατέκαυσαν όχι μόνο την Αττική (Πάρνηθα-Ημηττό-Πεντέλη) αλλά συνεχίζουν να κατακαίουν μέχρι σήμερα την Εύβοια την Πελοπόννησο και πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας με πλήθος νεκρών στο ενεργητικό τους!.. και... τα εναπομείναντα δάση αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα.

Δεκάδες πυρκαγιές κατακαίνε τα δάση μας όταν τα εναπομείναντα δάση και δασικές εκτάσεις κινδυνεύουν να αποχαρακτηρισθούν και να παραδοθούν στους καταπατητές και στην τσιμεντοποίησή με το υπάρχον δασοκτόνο νομοσχέδιο.


Η λογική της κερδοσκοπίας, η εμπορευματοποίηση και η κυριαρχία της αγοράς στα οικοσυστήματα των δασών και στο περιβάλλον -σε παγκόσμια κλίμακα αλλά και στη χώρα μας- έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση ιδιαίτερα κρίσιμη.

Παράλληλα, η τροπολογία στο νόμο για το Εθνικό Κτηματολόγιο, δίνει τη δυνατότητα στο Δημόσιο να χαρίσει στους καταπατητές όλες τις εντός Σχεδίου δασικές εκτάσεις που έχουν καταπατήσει και τσιμεντοποιήσει με την ανοχή όλων των κυβερνήσεων.

Οι ιθύνοντες όπως πάντα αφήνουν τα δάση να καίγονται παραμένοντας θεατές εξ αποστάσεως αφού: περιόρισαν και πάλι τα κονδύλια του Προϋπολογισμού για τα δάση και διατήρησαν τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό, με αποτέλεσμα να είναι εντελώς αδύνατη η προστασία των δασών.

Έχουν βάλει στα συρτάρια τους το πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής, για τα Δάση, η οποία θα τους εξασφάλιζε κάποια ελάχιστη προστασία και τα αφήνουν στο έλεος των εμπρηστών.

Στο χρονοντούλαπο και ο Ενιαίος Φορέας Δασοπροστασίας και οι προτάσεις των φορέων. Η πρόληψη των πυρκαγιών έδωσε τη θέση της στην καταστολή και έτσι η ορθολογική και επιστημονική βάση διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών είναι ανύπαρκτη. Η προστασία τεράστιων δασικών οικοσυστημάτων παραδόθηκε σε ιδιωτικά συμφέροντα με ειδικό νόμο του ΥΠΕΧΩΔΕ κατά την περίοδο διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και εκεί μάλλον παραμένει ακόμα.

Το Υπουργείο Γεωργικής Ανάπτυξης τότε και τώρα αρκείται σε ανακοινώσεις προς τους πολίτες αυτής της χώρας και τους ενδιαφερόμενους φορείς να: βοηθήσουν τα δάση μας να διατηρηθούν και να επαυξηθούν, παίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στην άνοδο του οικονομικού, πολιτιστικού μα και περιβαλλοντικού επιπέδου του λαού μας. Μεγάλα λόγια με μπόλικη υποκρισία;

Τι απέγιναν τα Προληπτικά Μέτρα για τις ανεξέλεγκτες Χωματερές και η απαγόρευση καύσης απορριμμάτων από της 1η Μαΐου έως το τέλος Οκτωβρίου που είχε εξαγγείλει η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας από το 2003;
Κανείς δεν τους είπε ότι στις ανεξέλεγκτες χωματερές αλλά και στον έναν και μοναδικό ΧΥΤΑ της Αττικής δημιουργούνται κάθε καλοκαίρι τρομερές αυταναφλέξεις των σκουπιδιών!..

Τι έγινε με τη συντήρηση και βελτίωση των δασικών δρόμων και των αντιπυρικών ζωνών;
Κάθε χρόνο τα ίδια λένε ότι θα γίνουν παρόμοια έργα αλλά ελάχιστα πραγματοποιούνται και πολλές δασικές περιοχές έχουν γίνει σκουπιδότοποι αφού δεν φυλάσσονται και έχουν ανοικτή πρόσβαση στον οποιοδήποτε.

Από πότε έχουν να κάνουν αποψίλωση των περιοχών που γειτονεύουν με δάση και δασικές εκτάσεις, εργασίες καθαρισμού περιοχών υψηλού κινδύνου, καθώς και ιδιωτικών οικοπέδων;

Τι έγινε με τις αποψιλώσεις από ΔΕΗ και ΟΤΕ επικίνδυνων περιοχών, κοντά στα δίκτυά τους;
Αφού δώσαμε το ελεύθερο στη ΔΕΗ και τον ΟΤΕ να βάζουν όπου θέλουν τους πυλώνες υψηλής τάσης ο ένας οργανισμός και τα εναέρια καλώδιά του ο άλλος τώρα μιλάμε για αποψιλώσεις λες κι αν καθαρισθούν οι χώροι αυτοί ο κίνδυνος μετριάζεται.

Πότε έγινε σύνταξη μνημονίων πολιτικής προστασίας από τις περιφέρειες και τους Δήμους;
Εδώ όλοι οι Δήμοι έχουν χρεωκοπήσει και αδυνατούν να επιβιώσουν, όπως είχε ανακοινώσει η ΚΕΔΚΕ, και μας λένε να συντάξουν μνημόνια προστασίας, όταν μάλιστα οι περισσότεροι Δήμοι είναι κατά πολλοί απέχοντες από το να προστατέψουν και να συντηρήσουν όπως πρέπει τα μικρά άλση που τους ανήκουν. Όταν κανείς δεν γνωρίζει σε ποιον ανήκει τι. Αφού τα δάση και οι δασικές εκτάσεις αλλά και πολλά άλση μέσα σε πόλεις δεν ανήκουν στους Δήμους αλλά στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Η ενίσχυση πάντως των εμπλεκόμενων φορέων, που ποτέ δεν συνεργάζονται και δεν συνεννοούνται για την προστασία της ζωής, όπως έχει αποδειχθεί και κατά το παρελθόν, φθάνει τα 4,5 εκατομμύρια ευρώ για την παροχή των απαραιτήτων μέσων πυροπροστασίας και την ένταξη των εθελοντικών οργανώσεων και των εθελοντών στον περιφερειακό σχεδιασμό.

Τα δάση μας εξακολουθούν κάθε χρόνο να καίγονται, η χώρα μας πτωχαίνει και η εικοσαετής κυβέρνησή του ΠΑΣΟΚ αλλά και αυτή της ΝΔ εναποθέτουν τις ελπίδες τους στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας κάνοντας "γυαλιά καρφιά" την υπόθεση της προστασίας των δασών, βάζοντας κυριολεκτικά στο περιθώριο τη Γενική Γραμματεία Δασών.

Έτσι δεν παρέχεται ουσιαστικά καμιά προστασία και καμιά διαχείριση του δασικού μας πλούτου ο οποίος βρίσκεται σε ένα μόνιμο καθεστώς απειλής.


Ελληνικές αγκυλώσεις και σύγχρονες αντιλήψεις για τις δασικές πυρκαγιές

ΜΗΝ ΚΑΤΑ-ΠΑΤΑΤΕ ΤΟ ΚΑΜΕΝΟ "ΠΡΑΣΙΝΟ"

Η "Μεταρρύθμισις" επικοινώνησε με τον καθηγητή περιβάλλοντος του πανεπιστημίου Αιγαίου κ. Νίκο Μάργαρη και ζήτησε τη δική του άποψη για την προστασία των δασών και τα προληπτικά μέτρα που χρειάζονται για την αποφυγή των πυρκαγιών. Ο κ. Μάργαρης μας μίλησε για τα φυτά του γένους "πρωτέας" που επιβιώνουν μόνον εφόσον καούν!..

 

Ο κ. Νικόλαος Μάργαρης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου,
Βραβευμένος με το ΟΙΚΟΠΟΛΙΣ 2007 Εργο μιας Ζωής για το Περιβάλλον


ΝΙΚΟΣ ΜΑΡΓΑΡΗΣ: Στη Νότιο Αφρική κυριαρχούν μερικά φυτικά είδη του γένους "πρωτέας" κάποια των οποίων, έχουν εντυπωσιακά λουλούδια. Υπήρχε ένα σπανιότατο είδος η διανομή του οποίου περιοριζόταν μόνο σε ένα συγκεκριμένο λόφο. Φυσικά αποφάσισαν να το προστατεύσουν με κάθε θυσία και εφάρμοσαν πλήρη αποκλεισμό της φωτιάς εκεί. Σε λίγο το είδος αυτού του φυτού χάθηκε γιατί απλούστατα η επιβίωσή του ήταν στενά συνδεδεμένη με την πυρκαγιά!
Η Νότιος Αφρική όπως και οι περιοχές γύρω από τη Μεσόγειο, η Καλιφόρνια στη Βόρειο Αμερική και η Χιλή στη Νότια καθώς και σε τμήμα της Αυστραλίας οι φωτιές συνιστούν υπαρκτό παράγοντα που εμπεριέχεται στη λειτουργία των οικοσυστημάτων μεσογειακού τύπου. Στη χώρα μας αυτά τα οικοσυστήματα είναι τα κυρίαρχα και τα βρίσκουμε μέχρι 500 μέτρα υψόμετρο.
"Σε πείσμα της ικανότητας του ανθρώπου να καταπολεμήσει τις πυρκαγιές με τα πιο σύγχρονα συστήματα από έδαφος και αέρα, καθώς και με τους καλύτερα εκπαιδευμένους πυροσβέστες του κόσμου, φαίνεται βέβαιο ότι οι φωτιές δεν θα σταματήσουν". Αυτά έγραψε στις αρχές της δεκαετίας του '60 ο καθηγητής Μπίσγουελ του Πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ και δεν αφορούν, βέβαια, την Ελλάδα αλλά την Καλιφόρνια.

Σε έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων (FAO) το 2001 αναφέρεται ότι "οι επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές είναι τμήμα των φυσικών οικοσυστημάτων όπως είναι η βροχή ,το χιόνι ή η θερμοκρασία. Πληροφορίες για επαναλαμβανόμενες φωτιές έχουν βρεθεί πολλές από το απώτατο παρελθόν σε γεωλογικές αποθέσεις". Μάλιστα, αναφέρονται τόσο σε οικοσυστήματα που είναι προσαρμοσμένα στη φωτιά όσο και σε οικοσυστήματα που εξαρτώνται από τη φωτιά.
Και βέβαια η αναφορά μου στην έκθεση του FAO γίνεται μόνο γιατί θεωρείται περισσότερο εντυπωσιακό να κάνεις μια παραπομπή παρά να πεις την άποψή σου βασισμένος στην αναρίθμητη διεθνή βιβλιογραφία που υπάρχει για το θέμα. Όταν οι εθνικές αγκυλώσεις και φαντασιώσεις θεωρούνται πραγματικότητα είναι δύσκολο, ακόμη και όταν αναφέρεσαι με στοιχεία, να μη θεωρηθείς, στην καλύτερη των περιπτώσεων, αιρετικός.

Οι ελέφαντες δεν χωράνε!

Μ.: Κύριε καθηγητά μετά την τραγωδία στο Δάσος της Χαλκιδικής μία ενδιαφέρουσα συνέντευξή σας μάς έδωσε την δυνατότητα να ανασάνουμε και να έχουμε όραμα την αναδημιουργία του δάσους. Μπορείτε να μας πείτε όμως πόσα χρόνια χρειάζονται για να επανέλθει ένα δάσος στη φυσική του κατάσταση εξ αιτίας της φύσης;

ΝΙΚΟΣ ΜΑΡΓΑΡΗΣ: Όταν η ανεύρεση απολιθωμένων οστών από μεγάλα ζώα όπως τα λιοντάρια, οι ρινόκεροι, οι ελέφαντες χρησιμοποιούνται στη χώρα μας για ν' αποδείξουμε την ύπαρξη δάσους τι να γράψεις; Ότι είναι ζώα ανοιχτών θαμνώνων; Δεν χωράει το λιοντάρι και ο ελέφαντας στo δάσος! Είναι ζώα της σαβάνας, όχι της ζούγκλας. Κάποτε πρέπει να σταματήσουμε να κάνουμε σοβαρή επιστημονική συζήτηση με χρησιμοποίηση βιβλιογραφίας από τον Ταρζάν.
Ούτε να αναφερόμαστε στο γεγονός της απουσίας. Κάτι που δεν ισχύει. Στη Ρόδο που έχει Κτηματολόγιο ποτέ δεν σταμάτησαν οι πυρκαγιές Χώρια που υπάρχουν πυρκαγιές σε χώρες που έχουν Κτηματολόγια όπως η Γαλλία και η Ισπανία, στις οποίες η αντιπολίτευση δεν απέδωσε τις πυρκαγιές στους πλουτοκράτες (ΚΚΕ), στην προτεινόμενη αλλαγή του Συντάγματος (Συνασπισμός), στα τρία κακά της μοίρας μας (ΠΑΣΟΚ). Και όλοι να συμφωνούν στο να γίνει αναδάσωση. Κάτι τελείως λανθασμένο, βλαβερό και ξεπερασμένο.
Τα φυτά "γνωρίζουν" την πυρκαγιά.

Μ.: Λέτε όχι στις αναδασώσεις. Ποιο είναι πραγματικά το κακό που κάνουμε στην περίπτωση που επιχειρούμε να φυτέψουμε κάποιο δενδράκι που θα μας υπόσχεται ότι μεγαλώνοντας θα μας θυμίζει το δάσος που χάσαμε;

ΝΙΚΟΣ ΜΑΡΓΑΡΗΣ: Όλα τα φυτά της χώρας μας έχουν προσαρμογές για να επανέλθουν μετά τη φωτιά και διακρίνουμε δύο βασικές κατηγορίες: στην πρώτη ανήκουν όλα εκείνα που επανέρχονται με την ενεργοποίηση φύτρωσης των σπερμάτων τους·στη δεύτερη ανήκουν όλα εκείνα των οποίων μολονότι το υπέργειο μέρος καίγεται οι ρίζες παραμένουν ανέπαφες.
Τέτοια φυτά είναι το πουρνάρι, η δάφνη, η κουμαριά, η αγριελιά και άλλα που, με εξαίρεση τα πεύκα, συνιστούν τα κυρίαρχα φυτά των ελληνικών μεσογειακών οικοσυστημάτων. Σε αυτά οι ρίζες έχουν βιομάζας διπλάσια από τα υπέργεια μέρη. Τα φυτά αυτά επανέρχονται με παραβλαστήματα και οι ανέπαφες ρίζες συγκρατούν το έδαφος (πέρσι στις περιοχές που είχαμε πλημμύρες δεν υπήρχαν πυρκαγιές!). Τα πεύκα επανέρχονται μόνο με ενεργοποίηση της φύτρωσης των σπόρων τους. Αν δεν καούν οι κουκουνάρες δεν ανοίγουν ούτως ώστε να εμφανιστούν τα σπέρματα και να φυτρώσουν.

Στην "αναδάσωση" της Πεντέλης είχαν ανοίξει κάτι τεράστιες λακκούβες όπου φύτευαν ένα πευκάκι ξεριζώνοντας καμιά δεκαριά που είχαν βγει από μόνα τους.


Όλα αυτά, βέβαια, με την προϋπόθεση ότι η καμένη περιοχή δεν θα βοσκηθεί, κάτι που δεν γίνεται μια και ακόμη και στην Πεντέλη και την Πάρνηθα τα γίδια βόσκουν ανενόχλητα στις περιοχές που κάηκαν. Σκεφτείτε τι γίνεται παραμέσα. Και τούτο επειδή με τους καπνούς της φωτιάς χάνεται το 95% περίπου του αζώτου το οποίο υπάρχει στα υπέργεια μέρη των φυτών. Το άζωτο είναι απαραίτητο για τη ζωή ως κύριο συστατικό των πρωτεϊνών και των ενζύμων. Μια από τις βασικές προσαρμογές των φυτών μας αφορά την επανάκαμψη του αζώτου στην καμένη περιοχή. Έτσι, την πρώτη χρονιά μετά τη φωτιά γίνεται ενεργοποίηση της φύτρωσης των σπερμάτων ψυχανθών φυτών που υπάρχουν στην Τράπεζα Σπερμάτων του Εδάφους. Τα ψυχανθή, όπως το άγριο τριφύλλι, έχουν στις ρίζες τους αποικίες μικροοργανισμών με τους οποίους δεσμεύουν από την ατμόσφαιρα άζωτο. Με τον τρόπο αυτόν επαναφέρουν στο έδαφος το άζωτο που χάθηκε με τους καπνούς της φωτιάς. Τα ψυχανθή, όμως, είναι άριστη κτηνοτροφή και οι βοσκοί αυτό το γνωρίζουν. Τα γιδοπρόβατα τρώνε τα ψυχανθή οπότε η επαναφορά του αζώτου σταματά και αρχίζει η υποβάθμιση. Σε μερικές περιοχές της Ελλάδας, όπως στη Θεσπρωτία, οι φωτιές στους ασφακώνες είναι επαναλαμβανόμενες συνεχώς.

Θυμάστε τις φωτιές πριν από λίγα χρόνια στο ¶γιον Όρος; Εκεί, ευτυχώς, η Ιερή Κοινότητα δεν έδωσε "την ευλογία της" στους καιροσκόπους καθηγητές που ήθελαν να την αναδασώσουν. Σήμερα το καμένο δάσος του Αγίου Ορους έγινε καλύτερο από παλιά από μόνο του. Τούτο, βέβαια, επειδή δεν έχουν γιδοπρόβατα και μαντριά.

 

Θέλουν να καούν γρηγορότερα!

Μ.: Ποια μέτρα προτείνετε σαν περιβαλλοντολόγος για την προστασία των δασών;

ΝΙΚΟΣ ΜΑΡΓΑΡΗΣ: Θα σας υποδείξω ένα εύκολο πείραμα που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Παίρνουμε ένα κιλό χώμα από μια περιοχή με φυσική βλάστηση (πευκοδάσος ή θαμνώνα) και το χωρίζουμε σε δύο μισόκιλα. Το ένα το βάζουμε στον φούρνο της ηλεκτρικής κουζίνας και το αφήνουμε στους 120 βαθμούς για μισή ώρα. Μετά και τα δύο μισόκιλα τα βάζουμε σε γλάστρες και τα ποτίζουμε. Σε αυτό που κάηκε βλέπουμε να φυτρώνουν περισσότερα φυτά. Δηλαδή υπάρχει μια τράπεζα σπερμάτων στο έδαφος που περιμένει την επόμενη φωτιά για να φυτρώσει.

Έστω, τώρα, ότι παίρνουμε ένα κιλό πεύκο και ένα κιλό έλατο και τα βάζουμε ξεχωριστά στο τζάκι. Το πεύκο καίγεται πολύ γρηγορότερα, μολονότι βγαίνει σε περισσότερο επικίνδυνες και ζεστές περιοχές. Και εδώ ερχόμαστε στην Θεωρία του Ματς την οποία διατύπωσε στη δεκαετία του ΄70 και έλεγε ότι τα οικοσυστήματα που υπάρχουν στις περισσότερο επικίνδυνες κλιματικές περιοχές όπως στη Μεσόγειο επιδιώκουν να καούν όσο το δυνατόν νωρίτερα. Η ρητίνη και οι κουκουνάρες που πετάγονται και μεταφέρουν τη φωτιά στα πεύκα και τα εύφλεκτα αέρια που παράγουν τα αρωματικά φυτά -για να μην πάμε στη φλεγόμενη βάτο- ενισχύουν αυτή την άποψη.

Γιατί όμως τα φυτά να θέλουν να καούν;

Έστω ότι κάποιος έχει δύο στοίβες ξύλα: στην πρώτη έχει πέντε κιλά με χλωρά και στη δεύτερη 10 κιλά, από τα οποία τα πέντε είναι ξερόκλαδα και πευκοβελόνες. Ποια στοίβα θα πάρει ευκολότερα φωτιά; Σίγουρα εκείνη με τα 10 κιλά και τα ξερόκλαδα.
Αυτό έχει συμβεί δυστυχώς στα πευκοδάση μας! Τα οποία έχουν ένα κύκλο ζωής περίπου ογδόντα ετών. Δυστυχώς η πλειονότητα των δασών μας έχουν μετατραπεί σε "γηροκομεία", στα οποία η πιθανότητα εμφάνισης πυρκαγιάς μεγαλώνει χρόνο με τον χρόνο.

Η συνεχής συσσώρευση ξύλων ­δηλαδή καύσιμης ύλης­ σε αυτά δημιουργεί ακόμη ένα πρόβλημα, μια και με περισσότερα "καύσιμα" η ένταση της φωτιάς είναι ισχυρότερη, και η δυνατότητα ελέγχου μικρότερη, οπότε οι καταστροφές γίνονται ανυπολόγιστες. Για παράδειγμα όταν οι εδαφικές θερμοκρασίες ξεπεράσουν κάποια όρια αντί να ενεργοποιήσουν μπορεί να κάψουν τα σπέρματα που υπάρχουν στο έδαφος.

Τα πευκοδάση χρειάζονται καθάρισμα

Έστω ότι κάθε χειμώνα πάμε στο πευκοδάσος και το κλαδεύουμε, απομακρύνοντας τα γέρικα, νεκρά συνήθως κλαριά, και συγχρόνως "καθαρίζουμε" το έδαφός του από τις πευκοβελόνες. Ακόμη, το χειμώνα, μετά από βροχή και με δυνατό κρύο μπορούμε να βάλουμε και προγραμματισμένη φωτιά. Με αυτήν καίγονται μόνο οι πευκοβελόνες και τα ξηρά κλαριά ενώ τα πεύκα μένουν ανέπαφα.

Μπορεί σε αυτή την περίπτωση να δράσει με ευκολία ένας εμπρηστής ή κάποια άλλη αιτία;
Η απάντηση είναι σαφέστατα αρνητική.
Και στους ανθρώπους μπορεί κάποιος να δολοφονηθεί 20 ετών, όμως η θνησιμότητα αυξάνεται πολύ μετά τα 80. Τι νόημα έχει άραγε το κλάδεμα ενός δένδρου άλλο από την επαναφορά σε νεαρότερη ηλικία; Κάτι σαν …λίφτινγκ, αλλά πραγματικό!

Παλαιότερα τα πευκοδάση ήταν ανυπολόγιστης αξίας για τους πληθυσμούς των κοντινών σε αυτά οικισμών. Το ξύλο του κορμού ήταν χρήσιμο στη ναυπηγική και στην ξυλουργική και τα μικρότερα κλαδιά έδιναν τα καυσόξυλα, για το μαγείρεμα και τη θέρμανση. Από τον πευκοφλοιό έβγαζαν το κατράμι, απαραίτητο στη ναυπηγική για τη στεγανοποίηση, και από τη ρητίνη άπειρα προϊόντα. Ο ρητινοσυλλέκτης εκείνης της εποχής, που είχε συνήθως στην ιδιοκτησία του τα δένδρα (προσοχή, όχι το έδαφος!) έκτασης 20 στρεμμάτων δάσους. Τα φρόντιζε με επιμέλεια, πήγαινε από Απρίλιο έως Οκτώβριο καθημερινά, καθάριζε το δάσος με προσοχή και έτρεχε ­τόσο αυτός όσο και όλο το χωριό­ ακόμη και με την υποψία πυρκαγιάς.
Όλος αυτός ο πληθυσμός που η επιβίωσή του ήταν άμεσα εξαρτημένη από το πευκοδάσος ήταν και ο φυσικός του προστάτης και φύλακας. Ποιοι τους αντικατέστησαν;

Οι οικοπεδοφάγοι

Και, βέβαια, δεν θα ισχυριστώ ότι δεν υπάρχουν οι λεγόμενοι οικοπεδοφάγοι που στην Ελλάδα εκμεταλλεύονται τα πάντα. Από τις φωτιές, τις πλημμύρες και τους σεισμούς έως τις προεκλογικές περιόδους. Ας μην το παραξηλώνουμε όμως με αυτούς.
Υπήρχαν οικοπεδοφάγοι στο ¶γιον Όρος ή στον Υμηττό πάνω από το Μοναστήρι της Καισαριανής;
Από την άλλη, επιτρέψτε μου να σας περιγράψω μια περίπτωση εμπρησμού και καταπατήσεων που είναι τόσο θρασύτατη ώστε την κάνει απίστευτη.
Στην εθνική οδό Αθηνών-Λαμίας, στο ύψος των χωριών Θεολόγος και Προσκυνά, οι φωτιές έχουν καταστρέψει μέσα σε μία εικοσαετία ένα ωραιότατο πευκοδάσος. Το δάσος αυτό με τις καταπατήσεις έχει μετατραπεί μπρος στα μάτια μας σε ελαιώνα. Κάθε χρόνο και μια καινούργια πυρκαγιά "διευρύνει" τα όρια του ελαιώνα και ανοίγει την όρεξη των καταπατητών και των οικοπεδοφάγων που δεν ανήκουν βέβαια στην ολιγαρχία και στα μονοπώλια αλλά στους κατοίκους αυτών των οικισμών.


Συμπέρασμα

Επομένως είναι θέμα αλλαγής νοοτροπίας και διαχείρισης. Όταν ακόμη και σήμερα όλοι όσοι ασχολούνται με οποιονδήποτε τρόπο με το πρόβλημα των πυρκαγιών θεωρούν ότι με τη φωτιά το δάσος καταστρέφεται ολοκληρωτικά και η αναδάσωση είναι η μόνη λύση πώς θα προχωρήσουμε στην πρόληψη; Πόσοι από αυτούς έχουν υπόψη τους ότι ένα καμένο πευκοδάσος έχει τη δυνατότητα φυσικής αναγέννησης με τα χιλιάδες πευκάκια που φυτρώνουν μετά τα πρωτοβρόχια;

Ακόμη, πόσοι από τους παραπάνω γνωρίζουν τι σημαίνει προγραμματισμένη φωτιά και καθορισμός της ηλικίας του δάσους σε συνδυασμό με τη συσσώρευσης βιομάζας και χειμερινών δράσεων μείωσής της που συμβαίνουν σε Καλιφόρνια, Αυστραλία και Χιλή; Πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να αλλάξουμε το σύστημα της διαχείρισης και να εφαρμόσουμε σύγχρονες τεχνικές πρόληψης. Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν είμαστε ο ομφαλός της γης και μπορεί να προβλέψουμε ακόμη και με δορυφόρους το ποια δάση κινδυνεύουν περισσότερο ούτως ώστε να τα καθαρίσουμε. Αν γράψω ότι το δάσος της Σκοπέλου είναι έτοιμο να καεί ποιος θα με ακούσει;

sdk
sdigeni@altecnet.gr